INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMIC AND ADMINISTRATIVE ACADEMIC RESEARCH (E-ISSN: 2757-959X)

1. DİJİTAL SANAT BAĞLAMINDA YAPAY ZEKÂ ALGORİTMALARININ KULLANIMINA YÖNELİK ELEŞTİREL BİR İNCELEME: REFİK ANADOL’UN “MAKİNE HATIRALARI: UZAY” SERGİSİ

Simge ÖZSELÇUK — Tue, 21 Mar 2023 00:00:00 +0300

Yeni iletişim teknolojileri aracılığıyla dönüşüm süreci yaşayan sanat, dijitalize hale gelmiş günümüz dünyasının bilişsel kavrayışlarında da anlamsal değişimlere yol açmaktadır. Post-modern çağın yeni sanat anlayışını şekillendiren yapay zekâ uygulamaları, izleyici ile etkileşim odaklı bir süreci mümkün kılarken aynı zamanda gerçeklik ve özne/nesne ilişkisini de ters düz etmektedir. Dijital çağın en önemli bileşeni olan “veri”, algoritmalar aracılığıyla sanatın formunu değiştirmekte ve zaman ve mekân algısında yaşanan kopuş sonucu sanatçı ve izleyici arasındaki mesafenin yok olduğu, etkileşimsel deneyime dayalı çok boyutlu ve estetize bir sanat evreni yaratmaktadır. Dijital sanat uygulamaları ile anlam üretmekten uzak olan ve tüketilebilir bir meta haline gelen sanat, biricikliğini de kaybetmiştir. Yapay zekâ algoritmalarının sanatta yarattığı dönüşümü eleştirel bir şekilde ele alan çalışma, dijital sanatın anlam dünyamızda yol açtığı kırılmaları, Türkiye’de yapay zekâ ile üretilen ilk sanat eserlerinde imzası olan yeni medya sanatçısı Refik Anadol’un “Makine Hatıraları: Uzay” sergisi bağlamında anlamayı ve yorumlamayı amaçlamaktadır. Sanatçının eserleri, geleceğin sanatına ışık tutarken makineye bellek işlevi yükleyerek insanileştirme girişiminde bulunmakta ve “yeni soyut dışavurum” un izleri çerçevesinde pek çok eleştiriye maruz kalmaktadır. Sinestezik etki yaratarak izleyicilerin algılarına ve duyularına etki eden dijital dönemin yeni sanat anlayışını temsil eden Anadol’un eserlerinin felsefi anlamda düşünsel boyut taşıyıp taşımadığı konusu her zaman sorgulanmaya açık olacaktır.

2. MANEUVER SUPERIORITY WITH THE UNMANNED AERIAL SYSTEMS: UNMANNED AIR MANEUVER AS A PRAGMATIC METHOD

Özgür KÖRPE — Tue, 21 Mar 2023 00:00:00 +0300

Although the maneuver, center of gravity, and nonlinear warfare that left their mark on the twentieth century maintain their importance, the environment in which all these can be applied is getting more and more complex. On the other hand, as the lethality of the weapons increases, mass firing and movement, which are already costly, become more difficult, this situation complicates the classical maneuver approach based on hitting land targets. Both the lessons learned from the two world wars and the fact that the public has become less tolerant of war casualties in parallel with the increasing prosperity forces the commanders to think in more detail in their decisions and to choose the course of action that includes the minimum risk of casualties. On the other hand, the necessity of capturing the target in order to realize the purpose of the operation maintains its importance. This situation popularizes the idea of sacrificing unmanned systems instead of humans. Therefore, the complexity of today's wars and the fact that weapons become more deadly than before, also lead to a change in the character of the war. In this context, new ideas supported by high technology products are being developed in today's wars. Combatants are looking for ways to influence the battlefield from farther and safer areas. As the warrior moves away from the area of conflict, the emotional and logical interaction between him and his opponent is broken. The mechanized understanding of war also changes the character of the maneuver. This article presents a new maneuver superiority method that has emerged for land forces in today's complex operational environment and aims to explain the concept of unmanned air maneuver based on lessons learned from contemporary battles which Turkish Army involved.

3. COAL MINING AND FUTURE OF ENERGY IN AFGHANISTAN

Jamaluddin JAMAL- Shiraqa KHATAMİ — Tue, 21 Mar 2023 00:00:00 +0300

This research was a review of Afghanistan's coal mining and its actual and potential uses. The research done on coal mines in Afghanistan to determine its quantity and quality is at a very basic level. The results obtained from this research show that in recent years, the process of coal mining in Afghanistan has increased due to the increase in exports and domestic use. Selling coal for less than half the world price of extracting and using this resource does not create the necessary economic benefit for the country's economy, and this resource is rapidly eroding. Another finding of this research about the alternative uses of coal shows that in addition to being used for heating houses, coal can be used in iron smelting, electricity production, and cement production industries, which were far more economically advantageous and Economic development, self-sufficiency and sustainable development of this country helps. According to the results of this research, the lack of developing a strategy for the extraction of coal mines, the lack of investment for the construction of infrastructures, non-professional extraction, the lack of treatment centers, the reduction of export tariffs, illegal extraction and coal smuggling are among the problems in This is the sector.

4. İLK VE ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİN FARKLI ÇEVRELERDE KARŞILAŞTIKLARI DEZENFORMASYONLAR

Ömer Süha KILIÇ- Eren DEMİR- Kamil KOÇ — Tue, 21 Mar 2023 00:00:00 +0300

Çalışmanın amacı çocukların dezenformasyona uğradıkları farklı çevreleri incelemek ve bu çevrelerdeki karşılaştıkları dezenformasyonu örneklendirmektir. Bu kapsamda çalışmada çocukların sanal ortam dışındaki dezenformasyon kaynakları incelenmiştir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini Sivas merkeze bağlı ilk ve ortaokullardaki öğrencilerin velileri oluşturmaktadır. Bu kapsamda örneklem yöntemi olarak, kolayda örneklem yöntemi kullanılmıştır. Sivas merkezdeki ilk ve ortaokullarda eğitim-öğrenim gören 92 öğrencinin velileri ile görüşme sağlanmıştır. Veri toplama aracı olarak görüşme yöntemi kullanılmıştır. Problem durumuna yönelik yarı yapılandırılmış sorular hazırlanmış ve uzman görüşüne sunulmuştur. Uzman görüşünden sonra gerekli düzenlemeler yapılarak yarı yapılandırılmış görüşme formu yüz yüze uygulanmıştır. Katılımcılardan yüz yüze uygulanarak elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Katılımcıların, çocukların ev ortamında karşılaştıkları dezenformasyonlarda sıklıkla onların davranışlarını kontrol altına almak için dezenformasyonları kullandıkları görülmektedir. Katılımcıların, çocukların okul ortamında karşılaştıkları dezenformasyonlar da sıklıkla okul yöneticileri ve öğretmenlerin okulda başarıyı artırmak ve disiplini sağlamak için kullandıkları saptanmıştır. Katılımcıların, çocukların sosyal çevrede karşılaştıkları dezenformasyonlar da sıklıkla ailelerin batıl inançlarına dayanan dezenformasyonları çocuklara yönelik kullandıkları saptanmıştır. Sonuç olarak çocukların sadece sanal ortamda değil evde, okulda ve sosyal çevresinde kaçınılmaz bir şekilde dezenformasyona maruz kaldıkları anlaşılmaktadır. Evde ebeveynleri, medya araçları; okulda öğretmenleri, okul yöneticileri ve arkadaşlarınca; sosyal çevresinde ise akrabaları, komşuları ve arkadaşları aracılığıyla etkilenmektedirler. Çocuğun maruz kaldığı bu durumlara karşı neler yapılması gerektiği üzerinde durmak gerekmektedir. Dezenformasyonların yıkıcı etkilerinin tamamı kaldırılamasa bile, etkilerinin azaltılması için çalışmalar yapılması gerektiği düşünülmektedir.

5. THE IMPACT OF FINANCIAL LEVERAGE, BANK SIZE AND ASSET GROWTH RATE ON PROFITABILITY OF COMMERCIAL BANKS IN AFGHANISTAN

Jamaluddin JAMAL- Shiraqa KHATAMİ — Tue, 21 Mar 2023 00:00:00 +0300

The purpose of the study is to investigate the impact of financial leverage, bank size and growth rate on profitability of commercial banks in Afghanistan. It use of secondary data from audited financial statements of nine commercial banks from 2013 to 2018. In this research profitability is the dependent variable and measured by Return on Assets (ROA) and financial leverage which measured by Debt to Equity (DTE) and Bank Size (BS) and Assets Growth Rate are also independent variables. For finding out the relationship between leverage and profitability of banks and testing the research hypothesis current research used the multiple liner regression and coefficient of correlation. The data was analyzed by SPSS. The study established that Bank Size statistically has no statistically significant impact on profitability of commercial banks with p-value of 0.430, its mean that the research hypothesis were not accepted. Debt to Equity and Asset Growth Rate on the other hand were statistically significant indicating p-value of 0.005 and 0.032 respectively. This means they have significant impact on profitability of these commercial banks, the research hypothesis were accepted.